20 Aralık 2023 Çarşamba

Okumaya Devam

Yeni kaynağım sayesinde sevdiğim biyografi ve anı kitapları dünyasına dalabildim.. Keyifle okuduğum beş kitap bitti.. Toplamda 1250 sayfayı bulmuşum.. Çok şey öğrendiğimi belirteyim ki,asıl kazancım bu oldu..
İlk olarak Onur Akay'ın Bu Sofrada Ben Varım kitabı oldu.. 696 sayfalık kitabın içinde, askeri okul günlerinden 1938'e kadar Atatürk'ün sofrasında yaşananlar,konuşulanlar,sofranın misafirleri ve daimi katılımcılarının ağzından Atatürk anlatılıyor.. Atatürk'ü,yakın çevresini,devlet görevlilerini,kültür ve sanat dünyasının tanınmış isimlerini veya her tabakadan insanı;hasılı yıllar boyuncu o sofradan gelip geçenleri bizzat o anda sofrada bulunanların ağzından okuma fırsatı buldum.. Üstelik aynı kişi veya konu ile ilgili birden çok tanığın ağzından ve her seferinde başka bir ayrıntıyı yakalayarak.. İyi ki okumuşum,dediğim kitaplardandı..
Yine Atatürk ile ilgili bir kitap da manevi kızlarından Afet Hanım'ın kaleminden Atatürk ile ilgili hatıraların belgelerle kaleme alındığı 521 sayfalık kitap oldu.. O da çok ufuk açıcı bir okuma oldu..
Atatürk'ün muhafız komutanı İsmail Hakkı Tekçe'nin anıları da çok keyifli ve ne yazık ki kısacık bir okuma oldu.. 61 sayfalık kitap hemencecik bitti.. Bildiğimiz bazı şeylerin orada farklı anlatımına şaştım mesela.. Sakarya Savaşı arifesinde Atatürk'ün kaburga kemiğinin kırıldığını biliyorduk biz.. İsmail Hakkı Bey ise köprücük kemiğinin kırıldığını yazıyor.. Devamında da Ankara'ya götürülen Atatürk'ü muayene ve tedavi eden doktorların en az bir hafta on gün kesin istirahat önerdiğini,hepsinin çok üzgün olduğu o sırada öğle vakti sofraya oturan yaverlerinin sesini duyan Atatürk'ün yattığı odadan seselenerek"Yahu,bana da bir şeyler hazırlayın,ben de geliyorum."dediğini; yaverlerinin endişesini hisseden Atatürk'ün şu cümlesiyle hepsine durumu özetlediğini:"Doktorlar çok şey biliyorlar ama bilmedikleri bir şey var.Ben burada yatacağım,Yunan ordusu gelecek,Türk ordusuna çatacak ve Türk ordusunun Başkumandanı savaşta yatağında olacak.Savaşı buradan yönetecek.Yapamam bunu !" Atatürk'ün büyüklüğünü anlatan cümlelerdendi.. O'nun kumanda ettiği ordunun nasıl yiğitlerden oluştuğu da 24.sayfadaki bir anlatımda örneklenmişti.. Sakarya Savaşı'nın sonunda muhafız taburu da keşif kolu çıkarır.Bir pınar başında yaralı bir askerimizi bulurlar.Bir haftadan beri orada bekleyen askeri hemen ordu hastanesine kaldırırlar..Bir hafta boyunca nasıl dayandığını sorarlar.Yanındaki pınarın suyuyla yaşadığını söyler.. Yemek olarak sadece biraz çorba ister.Ama her şeyden önce birliğine haber gönderilmesini,firari olmadığını,düşmandan kaçtı sanılmamasını ister. Aynı kitabın 30 ve 31.sayfalarında da Büyük Taarruz sonrasında tanık olduğu bir olayı anlatıyor İsmail Hakkı Bey.. Bursa'ya gelen Atatürk,Yağcı Cemal Bey adıyla tanına belediye başkanının evinde kalmaktadır.Yanına gelen Refet Bey'e sesini yükselterek şu emri verir:"Sana söylüyorum Refet!Yarın İstanbul'a gidiyorsun.Yarın orada birisi senin karşına gelecek,ben halifei ruyi zeminin yaveriyim,diyecek.Birisi gelecek,ben sadrazam paşa hazretlerinin yaveriyim,diyecek.Ben sadrazam tanımıyorum,Ankara'da başvekil var,diyeceksin.Başka birisi gelip,ben hariciye nazırı bilmem kim beyin özel kalem müdürüyüm,diyecek.Hariciye nazırı tanımıyorum,Ankara'da hariciye nazırı var,diyeceksin ve icap ederse sadrazam denen adamı kulağından tutup Babıali'den aşağı indireceksin ve yerine geçip icrai hükûmet edeceksin,anlaşıldı mı? Refet Paşa anlamıştı.'Başüstüne !'dedi." Ben başka bir kaynakta Refet Bey'in İstanbul'da kendisini karşılamaya gelen Babıali üyelerine aynen böyle hitap ettiğini okuyup şaşırmıştım.Demek Atatürk'ün talimatıymış.. Büyük adam,yaşanacakları önceden saniye saniye biliyor.. Gereken bütün tedbirleri alıp ilgililere gerekli tüm talimatları önceden veriyor..
Dördüncü kitap Abdülhamit'in Sırdaşı Tahsin Paşa adını taşıyordu.. Abdülhamit'in sarayda görevlendirdiği özel kalem üyelerinden olan Tahsin Paşa,yıllar süren görevi boyunca saray yaşamını ve hükümdarı yakından inceleme fırsatı bulmuş.. Yıllar sonra anılarını yazarken de sağlam hafızasının çok yararını görmüş.. Enteresan anılar vardı.. Birkaçını kısaca yazayım.. Abdülaziz'in tahttan indirilmesi işinde ortaya çıkacak masraflar için para gerekince Lorando adlı bir Fransız vatandaşı bankerden borç alınması ve yıllar boyunca ödenmeyince borcunu takip eden bankerin devreye Fransız konsolosluğunu sokması,sonuçta Midilli'nin işgali üzerine borcun ödenmesi görüşmelerinin başlanması.. Abdülhamit döneminde yasak olan kelimeler birkaç yerde sıralanıyor ve bu kelimelelerin herhangi bir şekilde yazılması,söylenmesinin kişi için ciddi bir tehlike yerine geçtiği;bu kelimelerin Hamît,Murat,Reşat,Meşrutiyet,Kanuniesasi,Hürriyet,Meclisi mebusan diye sıralandığı.. Dönemin muhalif gazetelerinin Abdülhamit tarafından da takip edildiği ve bunların hepsinin yurt dışında yayınlanıp,memlekete gizlice sokulduğu,isimlerinin Osmanlı,yıldız,Sadayı Millet,Errahip,Türk,Şurayı Ümmet,Meşveret,Mizan,Meşrutiyet,Ahali,Hilafet,Sancak,Havatır,yıldırım,Selamet,Hak,Emel,İstikbal olarak sayılabileceği.. En ilginç olanlardan birisi de çok evhamlı,korkak,vesveseli,kuruntulu olan Abdülhamit'in babası Abdülmecit tarafında "Benim kuruntulu oğlum"diye anıldığı..
Beşinci kitap Yahya Kemal'in Siyasi Hatıralar'ı oldu.. Yahya Kemal'in kaleminden ,tatlı tatlı anlatılan 2.Mahmut dönemi kişilerinin hikayeleri ve yine yazarın tasarladığı ama bitiremediği bir roman taslağının konusunu okumuş oldum.. Bir dönemin artık masallaşmış kişileri ve olaylarını öğrenmek açısından ibret vericiydi..

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder